Extractum Spissum czyli wyciąg gęsty
Farmakoterapia
Leczenie zgagi, refluksu i trudności w trawieniu – jak wygląda nowe podejście do tych problemów? mgr farm. Mateusz Jabłoński
Jak postępować ze skórą suchą i podrażnioną? dr n. farm. Anna Nowicka-Zuchowska
Ksylometazolina – właściwości i zastosowania. dr n. farm. Agnieszka Zielińska
Nowe leki przeciwcukrzycowe jako remedium na otyłość? Artykuł dyskusyjny. mgr Joanna Grzyb, prof. dr hab. Krzysztof L. Krzystyniak
Fitoterapia
Zioła wspomagające oczyszczanie organizmu. mgr Arkadiusz Ciołkowski, zielarz-fitoterapeuta
Szafran – naturalny sposób na poprawę zdrowia. Przegląd badań. mgr farm. Beata Rychlewska-Kłaput
Disce Latine, sic itur ad astra!
Sensu stricto i stricte. dr n. hum. Beata Olędzka

Farmakoterapia
Cukrzyca typu 2 i przewlekła choroba nerek – wybór leków przeciwcukrzycowych. lek. Anna Król
Zopiklon w leczeniu bezsenności. lek. Paweł Wojciechowski
Diagnostyka
Opieka koordynowana w POZ: monitorowanie czynności serca metodą Holter EKG. lek., mgr zdr. publ. Jan W. Pęksa
Fitoterapia
Prozdrowotne właściwości ashwagandhy. dr n. farm. Agnieszka Zielińska
Case study
Wzrost aktywności aminotransferaz po zastosowaniu insuliny lizpro u chorego z cukrzycą typu 1 i alkoholowym uszkodzeniem wątroby. lek. Paweł Szczepaniec, lek. Michał Kiedrzyński, lek. Mateusz Grzejda, lek. Alicja Rewaj, lek. Aleksandra Dunal-Majewska
Disce Latine, sic itur ad astra!
Zagadki łacińskie. dr n. hum. Beata Olędzka
Roczny spis treści

Extractum Spissum czyli wyciąg gęsty
Farmakoterapia
Szerokie spektrum zastosowania oktenidyny. lek. Anna Król
Zastosowanie hipertonicznych roztworów chlorku sodu w terapii nieżytu nosa. lek., mgr zdr. publ. Jan W. Pęksa
Fitoterapia
Zioła wspomagające funkcjonowanie układu trawiennego. mgr Arkadiusz Ciołkowski
Profilaktyka nowotworów
Profilaktyka pierwotna i wtórna nowotworów złośliwych jamy ustnej w praktyce lekarza rodzinnego. dr n. med. Anna Citko  
Disce Latine, sic itur ad astra!
Nomen omen czy nota bene. dr n. hum. Beata Olędzka
Zagadki łacińskie dr n. hum. Beata Olędzka

Drodzy Czytelnicy,

Jako konsekwencja globalnej pandemii choroby COVID-19 Ministerstwo Edukacji Narodowej zdecydowało się na redukcję wymagań dla maturzystów przystępujących do matury w latach 2023 oraz 2024. Pewna część zapisów podstawy programowej została uproszczona lub wykreślona.

Zbiory zadań „BIOLOGIA – PIĘĆDZIESIĄTKA PRZED MATURĄ” przygotowywałem z myślą o:
•całości podstawy programowej dla formuły od 2023;
•podstawie programowej poprzedniej formuły.

Z tych dwóch powodów niektóre zadania, podpunkty lub części podpunktów można pominąć w trakcie przygotowań do egzaminu. Przewodnik ten został napisany aby wskazać zdającym miejsca w zbiorach, których przeanalizowanie nie będzie konieczne w uzyskaniu sukcesu na maturze 2024.

• PRZEWODNIK DLA MATURZYSTÓW PO LICEUM 4-LETNIM

• PRZEWODNIK DLA MATURZYSTÓW PO LICEUM 3-LETNIM

Grzegorz Gola

Extractum Spissum czyli wyciąg gęsty
Farmakoterapia
Depozycja preparatów z ksylometazoliną i oksymetazoliną w modelu anatomicznym ludzkiej jamy nosowej po podaniu przy użyciu dwóch różnych atomizerów donosowych. Martina Hagen, Gilbert Shanga, Sophie Caron, Gautam Debnath
Zastosowanie oktenidyny w leczeniu stanów zapalnych gardła. dr n. med. Anna Citko
Profilaktyka
Pielęgnacja skóry w okresie zimowym u dzieci i osób dorosłych. mgr farm. Mateusz Jabłoński
Fitoterapia
Dziesięć korzyści ze stosowania preparatów z ashwagandhą. dr n. farm. Agnieszka Zielińska
Epidemiologia
Cukrzyca typu 2 u dzieci i młodzieży – nowe wyzwanie w praktyce klinicznej. Piotr Tadeusz Oleksy, Aleksandra Pytlarz
Disce Latine, sic itur ad astra!
Zagadki łacińskie. dr n. hum. Beata Olędzka
Roczny 2023 spis treści

Farmakoterapia
Zastosowanie połączenia sumatryptanu z naproksenem w leczeniu migreny dr n. med. Robert Kuthan
Diagnostyka
Zastosowanie diagnostyki genetycznej i immunologicznej w identyfikacji mechanizmów molekularnych w chorobie autoimmunologicznej tarczycy (AITD) Anna Tokarska, lek. Marcin Grzebyk
Fitoterapia
Surowce zielarskie wspomagające odporność organizmu mgr Arkadiusz Ciołkowski, zielarz-fitoterapeuta
Badanie laboratoryjne
Nanocząstki srebra i złota odpowiedzią na leczenie infekcji błon śluzowych dr inż. n. chem. Marta Pawłowska, dr Paweł Lisiecki, mgr farm. Piotr Hudemowicz, prof. dr hab. n. farm. Andrzej Stańczak
Disce Latine, sic itur ad astra!
Zagadki łacińskie dr n. hum. Beata Olędzka

Extractum Spissum czyli wyciąg gęsty
Wywiad
Nowe leki dla pacjentów z chorobą otyłościową. Rozmowa z dr hab. n. med. Dorotą Waśko-Czopnik
Farmakoterapia
Nowe podejście do bólu gardła. mgr farm. Beata Rychlewska-Kłaput
Stosowanie surfaktantów w higienie ucha. dr Paweł Siudem
Korzyści ze stosowania wody morskiej. dr n. farm. Agnieszka Zielińska
Profilaktyka
Kwas masłowy i maślan – znaczenie biologiczne i zastosowania terapeutyczne. dr n. farm. Agnieszka Zielińska
Wpływ właściwej suplementacji witamin i mikroelementów na funkcjonowanie układu odpornościowego. dr n. med. Anna Citko
Dlaczego pomiary ciśnienia tętniczego krwi w aptekach są potrzebne? lek., mgr zdr. publ. Jan W. Pęksa
Disce Latine, sic itur ad astra!
Zagadki łacińskie

Extractum Spissum czyli wyciąg gęsty
Farmakoterapia
Przesłanki wykorzystywania probiotykoterapii celowanej w praktyce klinicznej. dr hab. n. med. Agnieszka Skowrońska, prof. UWM, dr inż. Anna Majkowska, dr Ewelina Sosnowska-Turek, dr Marcin Dzioba, prof. dr hab. n. med. Dariusz Sitkiewicz, prof. dr hab. n. med. Grażyna Sygitowicz
Profilaktyka
Zapobieganie i leczenie odparzeń u niemowląt. mgr farm. Mateusz Jabłoński
Prawidłowa higiena uszu. mgr farm. Mateusz Jabłoński
Rekomendacje w cukrzycy dotyczące diety, suplementacji i samokontroli glikemii,
według Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego 2023. mgr inż. Aleksandra Cichocka
Fitoterapia
Wybrane surowce zielarskie stosowane w terapii zaparć. mgr Arkadiusz Ciołkowski
Informacje
Naturalna innowacyjność w leczeniu kaszlu
Disce Latine, sic itur ad astra!
Zagadki łacińskie 2. dr n. hum. Beata Olędzka

Farmakoterapia
Leczenie niedokrwistości chorób przewlekłych. dr n. med. Grzegorz Liczner, lek. Danuta Błońska, lek. Grażyna Semeńczuk
Przesłanki personalizowanej probiotykoterapii w praktyce lekarskiej. dr hab. n. med. Agnieszka Skowrońska, prof. UWM, dr inż. Anna Majkowska, dr Ewelina Sosnowska-Turek, dr Marcin Dzioba, prof. dr hab. n. med. Dariusz Sitkiewicz, prof. dr hab. n. med. Grażyna Sygitowicz
Fitoterapia
Bylica roczna (Artemisia annua) – wpływ na układ odpornościowy. dr Paweł Siudem
Diagnostyka
Interpretacja wyników elektrokardiograficznej próby wysiłkowej. lek., mgr zdr. publ. Jan W. Pęksa
Historia medycyny
Współczesne polskie nazwy chorób – kalki i pożyczki łacińskie. dr n. hum. Beata Olędzka
Disce Latine, sic itur ad astra!
Zagadki łacińskie. dr n. hum. Beata Olędzka

„Chemia. Zbiór zadań dla liceum ogólnokształcącego i technikum” (nowa matura), wydanie 2023 r., różni się od wcześniejszych wydań. Nowe wydania zbiorów są zgodne z maturą od 2025 r. w formule 2023 oraz wymaganiami określonymi w nowej podstawie programowej kształcenia ogólnego. Zbiory te przeznaczone są głównie dla absolwentów szkoły podstawowej, którzy będą zdawać egzamin maturalny od 2025 r. w pełnej formule 2023.

Nowe wydania zbiorów zawierają aktualizacje nazewnictwa głównie związków organicznych oraz nieliczne zmiany nazewnictwa związków nieorganicznych  (przede  wszystkim  związków  manganu  i  chromu), zgodne z publikacją Nomenklatura związków organicznych i nieorganicznych. Rekomendacje IUPAC i nazwy preferowane 2013. Nowe nazewnictwo związków organicznych (zgodnie z wytycznymi Centralnej Komisji Egzaminacyjnej) będzie obowiązywało na egzaminie maturalnym od 2025 r.

Dodatkowo nowe wydania zbiorów zawierają aktualizacje niektórych zadań. Aktualizacja dotycząca głównie chemii organicznej (Zeszyty 8-14) związana jest z pojawieniem się rozszerzonych zagadnień w podstawie programowej (m.in. dowód mechanistyczny mechanizmu reakcji addycji elektrofilowej: przegrupowania karbokationu, orientacja reakcji halogenowania w substytucji rodnikowej).

W chemii nieorganicznej (Zeszyty 1-7) modyfikacje dotyczą treści części zadań (głównie obliczeniowych), w których dopisane zostały warunki prowadzenia eksperymentu chemicznego (temperatura pomiaru, wydajność reakcji, informacja o zaniedbaniu kontrakcji objętości podczas mieszania dwóch wodnych roztworów, informacja o stanie skupienia reagentów). Kilka zadań (nie więcej niż 15) zostało całkowicie zmodyfikowanych (przede wszystkim wartości liczbowe – obliczenia wyglądają analogicznie, tylko wynik końcowy ma większy sens fizyczny).

Najnowsze wydanie zbiorów zawiera również wszystkie poprawki zamieszczone we wcześniejszych edycjach.

Warto zaznaczyć, że rozwiązania do zeszytów (nowa matura) wydanie 2023 są zgodne ze zbiorami wydania 2023 (nowa matura).