Ratownik Medyczny
Autor:
Izabela Zieńkowska
ISBN: 978-83-959469-0-5
Kup online
System Państwowego Ratownictwa Medycznego (PRM) zaczęto tworzyć już w latach 90. ubiegłego wieku. Pierwsze zapisy dotyczące organizacji systemu PRM zostały umieszczone w Ustawie z 25 lipca 2001 roku o Państwowym Ratownictwie Medycznym, w której też po raz pierwszy została użyta legalna definicja ratownika medycznego. Ratownictwo Medyczne jest filarem systemu PRM, który został powołany w celu szybkiej reakcji na zdarzenia zagrażające życiu i zdrowiu ludzi. Ratownictwo medyczne jako ważny element ochrony zdrowia również zalicza się do systemu bezpieczeństwa wewnętrznego państwa. Wszelkie czynności medyczne są związane z miejscem zdarzenia, oceną stanu zdrowia pacjenta, wywiadem sample, transportem poszkodowanego oraz wczesnym leczeniem szpitalnym. Obecna forma całego systemu ratownictwa medycznego została określona w Ustawie z 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (tj. Dz.U. z 2019 r. poz. 993, 1590, z 2020 r. poz. 374, z poźń. zm). Personalnym fundamentem systemu Ratownictwa Medycznego są ratownicy medyczni. Zawód ratownika medycznego na tle wszystkich zawodów medycznych jest najmłodszą specjalnością. W obecnym ustawodawstwie ratownicy medyczni nie posiadają własnej ustawy, która byłaby dedykowana tylko w zakresie ich profesji. Również w porównaniu do pozostałych zawodów medycznych, ratownicy nie posiadają własnego samorządu zawodowego i nie uzyskują prawa do wykonywania zawodu. Podstawowe zasady związane z wykonywaniem zawodu ratownika medycznego zawarte są w sposób ogólny w Ustawie z 8 września 2006 r. o PRM. Obecnie trwają prace nad projektem „własnej” ustawy dla ratowników medycznych. Projekt ustawy o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych o nr UD570, 13 grudnia 2019 r. został zaopiniowany przez Radę Legislacyjną przy Prezesie Rady Ministrów (RL- 033-33/19), jako projekt niezbędny i wymagający uchwalenia, wprowadzając szczegółowe zastrzeżenia do poszczególnych przepisów projektu oraz propozycje de lege ferenda. Konkluzją Rady Legislacyjnej jest stwierdzenie, iż „Projekt bardzo słusznie przewiduje unormowanie zawodu ratownika medycznego w osobnej poświęconej temu zawodowi ustawie, odrębnej wobec obowiązującej de lege lata ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, co w przekonaniu Rady Legislacyjnej ma swoje uzasadnienie w całym szeregu formalno- systemowych, merytorycznych i konstytucyjnych argumentów.” Ratownictwo medyczne jest zawodem podwyższonego ryzyka. Ratownik podczas medycznych czynności ratowniczych musi wykazać się nie tylko wiedzą, szybkim działaniem w czasie stresu, ale również odpornością fizyczną i psychiczną. Prócz kontaktu z czynnikami biologicznymi i chemicznymi, które są zagrożeniem dla prawidłowego funkcjonowania medyka, dodatkowo coraz częściej spotykana jest agresja w stosunku do ratowników medycznych. Przejawia się ona nie tylko w wymiarze słownym, ale także w formie przemocy fizycznej także do ratowników, którzy już są w trakcie udzielania pomocy poszkodowanym. Podczas wszelkich czynności medycznych ratownicy podlegają przepisom odpowiedzialności karnej oraz cywilnej. Do przedstawienia najważniejszych elementów pracy ratownika medycznego podczas medycznych czynności ratunkowych w ujęciu prawnym i normatywnym zostały wykorzystane badania diagnostyczne. Cała procedura diagnostyczna miała na celu ustalenie i udokumentowanie faktycznego stanu prawnego w zakresie praw i obowiązków ratowników medycznych podczas wykonywania zawodu. Podstawowymi narzędziami badawczymi wykorzystanymi w celu przedstawienia faktycznego stanu prawnego była analiza aktów normatywnych, literatura medyczna oraz informacje zawarte w środowisku sieci web. Podjęte czynności badawcze mają na celu przedstawienie odpowiedzi na pytania: 1. Jakie są prawa i obowiązki ratowników medycznych? 2. Jaka jest odpowiedzialność ratownika medycznego podczas wykonywania medycznych czynności ratunkowych? Czynności diagnostyczne zostały opracowane w 4 rozdziałach, które zostały podzielone na podrozdziały. Rozdział pierwszy przedstawia obecny stan ratownictwa medycznego określonego w Ustawie o Państwowym Ratownictwie Medycznym z 2006 r., w którym zostały określone zadania ratownictwa medycznego, zakres podejmowanego ryzyka podczas wykonywania zawodu oraz ewentualne zmiany statusu ratownika medycznego na podstawie projektu ustawy o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych o nr UD570. Rozdział drugi został poświęcony zagadnieniom praw i obowiązków ratownika medycznego zawartych w obowiązujących przepisach. Została zwrócona uwaga na aspekty prawa do ochrony i wykonywania medycznych czynności ratunkowych, działań związanych z ochroną praw pacjenta oraz świadczeń, które nie wymagają ich zgody, jak również zostały poruszone zagadnienia prowadzenia dokumentacji medycznej i podnoszenia kwalifikacji zawodowych. W rozdziale trzecim szczegółowo została omówiona odpowiedzialność karna ratowników medycznych podczas wykonywania obowiązków zawodowych wraz z włączeniami tej, że odpowiedzialności na podstawie obowiązujących przepisów zawartych w Ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz.U. 1997 Nr 88 poz. 553). Rozdział czwarty jako ostatni został poświęcony na zagadnienia szeroko rozumianej odpowiedzialności cywilnej. Podkreślona została tu definicja winy oraz szkody wraz z rodzajami odpowiedzialności w odniesieniu do form zatrudnienia ratownika medycznego. Osobny podrozdział został poświęcony zasadom ubezpieczenia medyka jako formy jego ochrony podczas nieprzewidzianych zdarzeń.