24 lipca, jak co roku, obchodzimy Międzynarodowy Dzień Samoleczenia. Warto w tym dniu przypomnieć, że samoleczenie dotyczy każdego z nas oraz przy świadomym i odpowiedzialnym podejściu stanowi niezastąpione wsparcie dla systemu ochrony zdrowia. Odpowiedzialne samoleczenie to „świadome zaangażowanie pacjenta w dbanie o własne zdrowie, które polega na indywidualnym podejmowaniu działań w zakresie utrzymania zdrowia oraz doraźnego leczenia objawów rozpoznanych samodzielnie do momentu konsultacji z lekarzem, w oparciu o wiedzę pochodzącą z aktualnych i z rzetelnych źródeł. W ujęciu szerszym oznacza także stosowanie się pacjenta do zaleceń personelu medycznego” – zdefiniowali eksperci w raporcie Fundacji Obywatele Zdrowo Zaangażowani „Nowo-czesne i odpowiedzialne samoleczenie w systemie ochrony zdrowia” z 2016 r. pod redakcją prof. dr hab. n. med. Krzysztofa Krajewskiego-Siudy. Zdaniem dr Anny Staniszewskiej, prezes Fundacji Obywatele Zdrowo Zaangażowani, adiunkt w Katedrze i Zakładzie Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego: „Korzyści z właściwego samoleczenia mają wymiar społeczny, jak również indywidualny. Wyedukowany, świadomy i zaangażowany w dbanie o własne zdrowie pacjent zmniejsza koszty opieki zdrowotnej ponoszone przez całe społeczeństwo”. Opinia ta znajduje potwierdzenie w raporcie firmy Sequence HC Partners Sp. z o.o. z 2014 roku, w którym oszacowano bezpośrednie i pośrednie oszczędności budżetu państwa polskiego związane z samoleczeniem i wynikającą z niego mniejszą liczbą konsultacji lekarskich oraz zwolnień na kwotę 4,4 mld zł rocznie. Kluczowe w skutecznym samoleczeniu jest posiadanie wiedzy na temat prawidłowego zażywania i przechowywania leków. W tym celu potrzebna jest edukacja polskich obywateli. Odpowiedzią na to są działa-nia Fundacji Obywatele Zdrowo Zaangażowani, np. kampania Zdrowo Zaangażowani czy akcja „Przewietrz apteczkę!”, w ramach której powstało Abecadło lekowe, stanowiące kompendium wiedzy nt. odpowiedzialnego samoleczenia. Oto kilka wskazówek w nim zawartych:
1. Zawsze noś przy sobie informacje o lekach stosowanych przewlekle oraz doraźnie np. w portfelu.
2. Leki popijaj zawsze wodą!
3. Nigdy nie kupuj leków z niewiadomego źródła, ponieważ mogą one być sfałszowane i zamiast Ci pomóc, poważnie zaszkodzą.
4. Pamiętaj, że lek, który pomógł komuś na objawy podobne do Twoich, nie zawsze pomoże Tobie. Te same objawy mogą mieć różną przyczynę.
5. Gdy masz wątpliwości dotyczące stosowania leków, pamiętaj, że warto porozmawiać z farmaceutą, który jest wyedukowanym pracownikiem medycznym i zawsze służy swoją fachową wiedzą.